Niedziela, 23 grudnia 2012 roku, IV tydzień Adwentu, Rok C, I
Czytania IV Niedzieli Adwentu pragną skupić naszą uwagę na przepowiadanej przez proroków Kobiecie, „kiedy porodzi, mająca porodzić” i „błogosławionej, która uwierzyła, że spełnią się słowa Pana”.
Maria, jako wzór człowieka wierzącego, zostaje „błogosławioną między niewiastami”, za bezwarunkowe oddanie się do dyspozycji Bogu oraz za bezgraniczną wierność Bogu i człowiekowi w potrzebie.
Przeto Pan wyda ich, aż do czasu, kiedy porodzi, mająca porodzić. Nam Polakom nie trzeba długo tłumaczyć, co oznacza noc okupacji, brak państwowości, wysiedlenia i zniszczenie ukochanej Ojczyzny. Po zniszczeniu Jerozolimy i świątyni, w 586 r. przed narodzeniem Chrystusa, elity religijne i państwowe narodu wybranego przeżywają prawdziwą noc wiary, hańbę upokorzenia i poczucie egzstencjalnej beznadziei. W mrocznym tunelu przymusowego wysiedlenia i okrutnej niewoli pojawia się jednak promyk nadziei – zapowiedź nowego Dawida, przychodzącego, by przywrócić swoje panowanie w swojej ukochanej ojczyźnie. „To mówi Pan: A ty, Betlejem Efrata… Z ciebie wyjdzie Ten, który będzie władał w Izraelu”. Betlejem Efrata jest miastem rodowym Jessego i jego syna Dawida, wybranego na króla dwunastu pokoleń Izraela bezpośrednio przez Boga Jahwe i wbrew przyjętym zasadom dziedziczenia. Przyszły Mesjasz, pochodzący z królewskiego rodu Dawida, będzie idealnym i wiecznym „władcą”, ponieważ jego pochodzenie określa się, jako trwające „od początku”, tzn. od momentu stworzenia nieba, ziemi i pierwszego człowieka. Tak jak pierwsi ludzie przez swoje radykalne nieposłuszeństwo wprowadzili na ziemię grzech, bratobójczą wojnę i samozniszczenie, tak teraz Nowa Ewa (rodząca kobieta) zrodzi mesjańskiego króla, który w imię Boga będzie sprawiedliwym i miłosiernym Królem-Pasterzem. Mesjasz, jako Król, Pasterz i Nowy Adam, wprowadzi utracony pokój między Bogiem, a swoim ludem, między swoimi braćmi i „aż do krańców ziemi”, bo tylko On będzie ich i naszym pokojem – pojednaniem.
Odnów nas, Boże, i daj nam zbawienie. Psalm 80, zwany „Lamentacją wspólnoty”, stanowi przykład adwentowej, ufnej prośby ludzi wierzących skierowanej do swojego Boga, Stwórcy i Zbawiciela. Wspominanie i odwoływanie się do pasterskiej troski Boga („Usłysz, Pasterzu Izraela”, „Powróć, Boże Zastępów”), który szedł ze swoim ludem w Namiocie Spotkania, z Arką Przymierza („Ty, który zasiadasz nad cherubinami”, które były umieszczone na wieku Arki - symbolu niewidzialnego tronu Boga-Jahwe), stanowi wspólnotowe wyznanie wiary w potęgę zbawczą swego jedynego Boga i w Jego nieuchronną pomoc. „O Boże, odnów nas”. Modlący się lud prosi swojego Boga, by na podstawie przymierza z ich ojcami przyjął go z powrotem jako swoje umiłowane dziedzictwo („winorośl”). Ponadto, modlący się lud przypomina Bogu o jego trosce okazanej Izraelowi w dawnych czasach, podczas 430-letniej niewoli, a następnie o cudownym wyzwoleniu, kiedy Bóg wyrwał tę „winorośl” z Egiptu. W Psalmie 89, natomiast, winorośl oznacza króla, namiestnika Boga i Jego pomazańca. „Nie odstąpimy już więcej od Ciebie”. Modlący się lud wyznaje również swoją nielojalność i niewierność wobec swojego Stwórcy i Zbawiciela oraz wyraża szczerą skruchę. Tylko dzięki takiej postawie może dokonać się nawrócenie, czyli radykalna zmiana kierunku dotychczasowego postępowania (nawrócenie – nawrócić, zawrócić, zmienić kierunek o 180 stopni), aby pójść we właściwym kierunku – na spotkanie Pana, który już czeka na swoich marnotrawnych synów i córki.
Oto idę, abym spełniał wolę Twoją. Odpowiedzią na pełnienie woli Bożej zestrony Maryi – Nowej Ewy było odważne Amen (Fiat): „Oto ja służebnica Pana, niech mi się stanie według Twego Słowa”. Według autora Listu do Hebrajczyków, Chrystus, Nowy Adam i Syn człowieczy, zjednoczony całkowicie z naszą naturą i kondycją ludzką, oczywiście oprócz grzechu, staje się doskonałą, całopalną Ofiarą za nasze grzechy, powtarzając słowa proroka Izajasza: „Oto idę, abym spełniał wolę Twoją, Boże”. Jeśli w ciele ludzkim dokonał się grzech, to tylko przez Ciało ludzkie musi przyjść odkupienie grzechów ciała, człowieka i świata. Pierwszym odkupionym Ciałem było dziewicze łono Maryi – Niepokalanej. Przez swoje małe, ale odważne Amen (Fiat) względem wielkich planów Boga, Maryja staje się prawdziwą, żywą Arką Nowego Przymierza i Namiotem Spotkania między Bogiem, a człowiekiem.
Błogosławiona jesteś, któraś uwierzyła, że spełnią się słowa powiedziane Ci od Pana. Maryja, jako Nowa Arka z Nowym i Wiecznym Przymierzem, wyrusza z pośpiechem w góry. Podróż z Nazaretu, z Galilei, na północy Palestyny, na południe, do górzystej krainy Judy, dokładnie – według tradycji – do Ain Karim („Źródło Winnicy”), leżące ok. 7 km na północny zachód od Jerozolimy, mogła zabrać od trzech do czterech dni. (W czasie II wojny światowej, w latach 1942-1947 w miasteczku Ain Karim istniała polska szkoła dla młodzieży przybyłej do Palestyny wraz z armią gen. Andersa). Radość z wybrania na Matkę Boga nie może ukryć się w zaciszu własnego domu. Radość powiększa się i promieniuje, kiedy jest komunikowana i podzielana. W Ain Karim spotykają się nie tyle dwa cuda natury, co dwa cuda łaski Bożej: brzemienna Dziewica i brzemienna staruszka. Święci szukają i znajdują świętych. Ich przywitalne i grzecznościowe „pozdrowienia” są zazwyczaj „błogosławieństwami” niosącymi radość i pokój. Radosne i pełne błogosławieństw spotkanie przyszłych matek zapowiada przyszły związek Jana Chrzciciela z Jezusem, obiecanym Mesjaszem i Panem. Dzięki darowi Ducha Świętego Elżbieta („Duch Święty napełnił Elżbietę„) może wyjaśnić „zachowanie Jana w swoim łonie”. Radość Jana („poruszyło się z radości dzieciątko w łonie moim”) jest właściwą odpowiedzią na wypełnienie przez Boga obietnicy w Jezusie.
Osoba Maryi, Jej wiara, Jej odważne Amen (Fiat) i Jej macierzyństwo są drogami wybranymi przez Boga w celu nawiedzania i spotkania się ze swoim ludem oraz niesienia zbawienia wszystkim ludziom. Maryja wskazuje nam właściwą drogę i postawę adwentową: słuchanie i wypełnianie Słowa Bożego. „Błogosławieni ci, którzy słuchają słowa Bożego i zachowują je” (Łk 19, 28).
Profesor nadzwyczajny Istituto Superiore di Teologia Morale (antropologia filozoficzna
– specjalność bioetyka), Accademia Alfonsiana – Rzym
o. Edmund Kowalski CSsR