Środa, 26 marca 2025 roku, III tydzień Wielkiego Postu, Rok C, I

 

 

 

CZYTANIA

 

 

 

 

 

Mądrość przykazań Bożych

Czy prawa są niezmienne? Kiedy słyszymy dzisiaj w Ewangelii, że „niebo i ziemia przeminą, ale prawo religijne nie może ulec zmianie” (por. Mt 5,18: „Zaprawdę, bowiem powiadam wam: Dopóki niebo i ziemia nie przeminą, ani jedna jota, ani jedna kreska nie zmieni się w Prawie, aż się wszystko spełni”), należy od razu dokonać dwóch uściśleń: jedno natury historycznej, drugie dotyczące interpretacji, aby nie przypisać temu zdaniu sensu szerszego, niż zamierzony.

 

Uściślenie natury historycznej polega na tym, że niezależnie od wartości, jaką można przypisać powyższemu zapisowi, pewne jest, iż w ciągu wieków prawa Mojżeszowe i chrześcijańskie ulegały zmianom. Nowelizacje te dotyczyły wprawdzie praw drugorzędnych, ale jednak miały miejsce. Należy dodać, że zmiany te zostały wprowadzone, ponieważ władze religijne, uświadamiając sobie, iż pewne prawa z czasem stały się niemożliwe do stosowania, postanowiły niejako je uaktualnić, zestawiając nowe normy jako wynikające z poprzednich lub z tekstów świętych Pism, które wcześniej nie były dostatecznie zrozumiałe.

 

W czasach, gdy żył Jezus, interpretowanie świętych tekstów leżało w gestii skrybów i uczonych w Piśmie. Dla ocalenia ludu przed upadkiem religijnym, spowodowanym okupacją rzymską, zaczęli oni budować wokół Pisma „barierę” z norm, aby bronić świętych wartości i zwiększyć cześć ludu względem niego. W takim kontekście religijnym powinniśmy odczytywać dzisiejszy fragment, który stanowi jedynie próbkę wielkiego sporu, jaki istniał między Jezusem a uczonymi w Piśmie w kwestii znaczenia Prawa Mojżeszowego.

 

Powierzchowna lektura Ewangelii może błędnie sugerować, że Jezus był przeciwnikiem Prawa. Tak właśnie postrzegali Go między innymi faryzeusze. Tymczasem Jezus mówi: „Nie sądźcie, że przyszedłem znieść Prawo albo Proroków. Nie przyszedłem znieść, ale wypełnić” (Mt 5,17). Wobec powstawania coraz to nowych przepisów, wyprowadzanych z Prawa Mojżeszowego, Jezus zwracał uwagę na fakt, że ich mnożenie powoduje utratę z pola widzenia tego, co dziś nazwalibyśmy „duchem prawa” – czyli intencji (ducha), w jakiej Prawo Mojżeszowe, natchnione przez Boga, zostało spisane.

 

Jezus swoim życiem wypełnił Stary Testament, nadając mu jednocześnie nowy sens. Bardzo wysoko postawił nam poprzeczkę, wymagając więcej, niż nakazywał Stary Testament. Dał nam także więcej środków do spełnienia tych wymagań. Posyła nam Ducha Świętego i na różne sposoby udziela łaski, zwłaszcza poprzez sakramenty. Podkreśla, że kto przykazania „wypełnia i uczy wypełniać, ten będzie wielki w królestwie niebieskim” (Mt 5,19). Miarą wielkości człowieka w królestwie niebieskim jest więc wypełnianie nauczania Jezusa. Nasza wielkość wypływa z Niego, a nie z nas samych. Liczy się tutaj także kolejność: „wypełnia i uczy wypełniać” (por. Mt 5,19). Ewangelia bowiem jest przede wszystkim po to, by stosować ją we własnym życiu, ponieważ „Słowa Twoje, Panie, są duchem i życiem. Ty masz słowa życia wiecznego” (por. J 6,63c.68c) (Aklamacja przed Ewangelią).

 

 

Z powyższych rozważań wynika, że Prawo Boże, choć jest niezmienne, w rzeczywistości podlega interpretacjom i zmianom, które pomagają dostosować je do zmieniających się warunków życia i rozwoju duchowego człowieka. Jezus nie neguje Prawa Mojżeszowego, ale wskazuje na konieczność wypełniania go zgodnie z jego „duchem” – z miłością i pełnią zrozumienia.

Współczesnym przykładem może być rozważanie kwestii miłosierdzia i sprawiedliwości w kontekście prawa kościelnego. W wielu przypadkach, mimo że Kościół ma określone zasady, np. w sprawie przystępowania do Eucharystii, te zasady są dostosowywane do indywidualnych sytuacji, aby pomóc wiernym w pełniejszym zrozumieniu Bożego miłosierdzia. Takie podejście nie zmienia samego Prawa, ale sprawia, że staje się ono bardziej dostępne i zrozumiałe w kontekście codziennego życia wiernych.

Dzisiaj, wielu teologów zwraca uwagę na konieczność interpretacji Pisma Świętego w kontekście współczesnych wyzwań, takich jak kwestie społeczne, ekologiczne czy technologiczne. Na przykład, interpretowanie w kontekście ochrony środowiska może pomóc zrozumieć, jak „panowanie nad ziemią” (Rdz 1,28) powinno być realizowane w dobie zmian klimatycznych. Tego rodzaju współczesne interpretacje pomagają wiernym lepiej zrozumieć, jak zasady Bożego Prawa mają zastosowanie w dzisiejszym świecie.

 

 

 

 

Kazania-homilie: Środa trzeciego tygodnia Wielkiego Postu

o. Jan Chaim CSsR   (14 marca 2012 roku, Rok B, II)

o. Kazimierz Fryzeł CSsR   (06 marca 2013 roku, Rok C, I)

o. Piotr Andrukiewicz CSsR   (26 marca 2014 roku, Rok A, II)

o. Sylwester Cabał CSsR   (11 marca 2015 roku, Rok B, I)

o. Edmund Kowalski CSsR   (02 marca 2016 roku, Rok C, II)

o. Jacek Dembek CSsR   (22 marca 2017 roku, Rok A, I)

o. Andrzej Makowski CSsR   (07 marca 2018 roku, Rok B, II)

o. Arkadiusz Buszka CSsR   (27 marca 2019 roku, Rok C, I)

o. Mariusz Więckiewicz CSsR  (18 marca 2020 roku, Rok A, II)

o. Łukasz Baran CSsR  (10 marca 2021 roku, Rok B, I)

o. Paweł Drobot CSsR  (23 marca 2022 roku, Rok C, II)

o. Wojciech Wilgowicz CSsR  (15 marca 2023 roku, Rok A, I)

o. Grzegorz Pruś CSsR  (06 marca 2024 roku, Rok B, II)

 o. Andrzej Makowski CSsR  (26 marca 2025 roku, Rok C, I)

 

 

 

 

 

 

Drukuj... 

Prefekt Tirocinium Pastoralnego Prowincji Warszawskiej Redemptorystów w Lublinie, wykładowca homiletyki w Instytucie Teologicznym
Zakonu Świętego Pawła Pierwszego Pustelnika oraz w Instytucie Teologicznym Księży Misjonarzy w Krakowie – Lublin