Jako odpowiedź na kondycję Kościoła powstaje dziś na świecie wiele komisji złożonych z osób świeckich i duchownych, których celem jest utworzenie planu pastoralnego. Ludzie ci starają się odpowiedzieć na pytanie, co dziś, w XXI wieku, można jeszcze zrobić, aby drugiego człowieka, często pochłoniętego przez sprawy codzienności, na nowo rozkochać w Bogu, w Ewangelii i jej przesłaniu. Jak ludziom przybliżyć postać Jezusa, w jaki sposób doprowadzić dziś ludzi do spotkania z żywym Bogiem? Sobór Watykański II wezwał Kościół do „badania znaków czasu i wyjaśniania ich w świetle Ewangelii”. Od tego czasu określenie „znaki czasu” zajmowało ważne miejsce w katolickiej nauce społecznej i w katolickiej refleksji pastoralnej. Czym są te „znaki czasu” i jak je rozpoznawać? Czym się różni to rozpoznawanie od zwykłego czytania porannej gazety i przeżywania na tym tle różnych emocji?

Trzecia niedziela zwykła jest przeżywana od niedawna w całym Kościele jako niedziela słowa Bożego. W wielu kościołach na początku Eucharystii wnosimy uroczyście księgę Pisma Świętego i umieszczamy ją na specjalnym miejscu. Podczas liturgii wpatrujemy się w tę świętą księgę, czytamy jej fragmenty, śpiewamy psalmy i pieśni, w których Bóg kieruje do nas swoje słowo. Słuchając słowa Bożego pragniemy, by ono nas inspirowało w naszej codzienności. Aby nasza wiara była żywa i nadawała kierunek naszemu życiu, winna być często, najlepiej codziennie, karmiona słowem Bożym. Dzięki niemu poznajemy bliżej Boga, umacniamy osobistą więź z Nim, a nasza wiara w Niego buduje się i rośnie.

Księga Powtórzonego Prawa stanowi „testament” Mojżesza, który przypomina wielkie wydarzenia w historii narodu Izraela. W życiu każdej rodziny lub każdego człowieka spisany testament jest czymś ważnym, bo czyż nie staramy się pamiętać słów testamentu, by spełnić wolę osoby zmarłej, której już nie ma pośród nas. W dzisiejszym pierwszym czytaniu z Księgi Powtórzonego Prawa (Pwt 18, 15-20), Mojżesz przypomina wydarzenie na górze Horeb, gdzie Bóg objawia się w pełnej chwale, a lęk człowieka z ludu wybranego sprawia, że lepiej człowiekowi uciec stamtąd i skorzystać z „usług” pośrednika. A Bóg wykorzystał ich prośbę, ażeby zapowiedzieć proroka na przyszłe czasy, nie tylko na wzór Mojżesza, ale jeszcze potężniejszego w słowie i czynie: Pan Bóg twój wzbudzi ci proroka spośród braci twoich, podobnego do mnie. Jego będziesz słuchał (Pwt 18, 15). I to zdanie odnosić się będzie do całej misji prorockiej w historii zbawienia, aż nadejdzie Chrystus, który będzie nauczał z mocą, jako mający władzę.

W życiu spotykają nas różne trudności. Może się zdarzyć tak, że czujemy się jak Hiob: w oczekiwaniu na koniec tych problemów, w poczuciu marności tego życia… Często w trudach, w cierpieniu ciężko jest znaleźć jakiekolwiek pocieszenie, wydaje się, jakby te przeciwności nie miały końca. Mogą być trudności fizyczne czy też psychiczne, przez które czujemy się poranieni, załamani. Nie powinniśmy jednak zatrzymywać się na samym cierpieniu. Warto szukać pomocy u Tego, który leczy złamanych na duchu (Ps 147(146), 3), zna nasze cierpienia i chce nam pomagać. Taka wiara daje umocnienie, a nierzadko ratunek.

W dzisiejszej Ewangelii słyszymy o uzdrowieniu, którego Jezus dokonał w Galilei. Mistrz z Nazaretu uzdrawia człowieka chorego na trąd. Jest to zakaźna choroba skóry, która na przestrzeni dziejów była otoczona wieloma społecznymi i religijnymi uprzedzeniami. Dopiero w 1873 roku zidentyfikowano przyczynę trądu. Dziś już wiemy, że trąd jest skutkiem infekcji bakteryjnej. Chociaż choroba jest zakaźna, współczesne badania medyczne wykazały, że jej przenoszenie jest trudniejsze, niż wcześniej sądzono. Od lat czterdziestych XX wieku dostępne są metody leczenia i po rozpoczęciu długotrwałego leczenia pacjent ma szansę wrócić do zdrowia.

W zacytowanym na wstępie fragmencie Ewangelii uczniowie Jezusa zrywają w szabat kłosy zbóż i spożywają wyłuskane ziarna, natomiast sam Jezus zuchwale również uzdrawia człowieka. Na to zaprotestowali faryzeusze, mówiąc, że jest to łamanie prawa szabatu zapisanego w Biblii. W odpowiedzi Jezus przytacza sytuacje, kiedy to Dawid, będąc głodny, spożywał wraz z towarzyszami święty chleb przeznaczony tylko dla kapłanów. Szabat ma służyć człowiekowi. Nie może być ciężarem, ale ma być pomocą. Jezus tłumaczył im, że szabat został ustanowiony dla człowieka, a nie odwrotnie. On jest Panem szabatu. Chrystus zachowywał szabat, ale inaczej go interpretował. To denerwowało faryzeuszy, bo zachwiało ich myślenie, a ludzie prości wierzyli Jezusowi.

Rodzina jest zaniepokojona zachowaniem Jezusa. Wybrali się, aby Go powstrzymać. Ile przebyli kilometrów? Może przyszli aż 30 kilometrów z Nazaretu? Droga była warta zachodu – lepiej zapobiegać nic leczyć. Więzi rodzinne w tamtej kulturze były traktowane bardzo poważnie. Niecne, dziwne zachowanie mogło skutkować plamą na honorze dla całej rodziny. Może więc lepiej, by Jezus za bardzo się nie wychylał, ale wrócił do pracy cieśli w Nazarecie – to był sam początek Jego działalności.

Budowanie królestwa Bożego jest niczym wytrwała praca ogrodnika. Jeden dzień nie sprawi, że oto z maleńkiego ziarenka wyrośnie bujna roślina, która cieszyć będzie oko, a jej owoce zaspokoją głód. Trzeba wiele pojedynczych dni, trzeba włożyć w to trochę wysiłku i serca, by wyrosło to, co sobie zaplanowaliśmy.

Całe życie ludzkie można porównać do przeprawiania się z jednego brzegu na drugi po to, aby osiągnąć wieczne miasto Jeruzalem. Są więc w życiu człowieka dni wspaniałe, podobne do spokojnego jeziora. Dni, w których mamy czas na modlitwę i czas dla Boga, radosne życie rodzinne i małżeńskie, czas dla naszych bliskich i przyjaciół. Łatwo wówczas jest być miłym, serdecznym i chwalić Boga. W życiu ludzkim przychodzą jednak także burze. Zwłaszcza wtedy, kiedy oddalamy się od Boga, Jego przykazań, kiedy ranimy i niszczymy szczęście swoje i naszych najbliższych albo wtedy, kiedy przychodzą dni próby. Jeszcze wczoraj – spokojni i bezpieczni, a dziś z przerażeniem spostrzegamy, że toniemy. Sytuacja tego rodzaju to dla ucznia Chrystusa trudna próba wiary. Cierpienia, ból, choroba, niezrozumienie, krzywda ludzka oraz trudności, jakie przeżywamy, dotyczą każdego człowieka.

Stare przysłowie, które znane jest także w innych językach, mówi, że nieszczęścia chodzą parami. Innymi słowy, że jedno nieszczęście pociąga za sobą drugie. Dzisiejsza Ewangelia zdaje się sugerować, że także cuda wydarzają się parami. I nie chodzi tu tylko o zestawienie dwóch cudów uzdrowienia obok siebie, ale także tego następstwa każdego z cudów, jakim jest wzrost wiary i osłupienie wprost ze zdumienia (Mk 5, 42) u tych, którzy przedtem szydzili z Jezusa.